از تمام شدن اشک‌ها و لبخندهای «حقیقت» تا بازگشت سیمرغ مردمی به فجر

در هفته‌ای که گذشت، جشنواره «سینماحقیقت» به ایستگاه پایانی رسید و همچنین در جلسه هماهنگی «فیلم فجر» مقرر شد سیمرغ مردمی به جشنواره برگردد.

قطره-گروه هنر-آزاده فضلی؛ «سینما» یکی از هنرهای هفت‌گانه پرطرفدار در میان عموم مردم است که روزانه اخبار بسیاری را در سرویس‌ها و گروه‌های خبری رسانه‌ها به خود اختصاص می‌دهد و هنرمندان این رشته به ویژه بازیگران سینما، به نوعی زیر ذره‌بین جامعه هستند و به همین دلیل به محلی برای ایجاد حواشی تبدیل می‌شوند.

در ادامه درصدد هستیم تا اخبار هفتگی این هنر پرطرفدار و پرحاشیه را به صورتی کوتاه و خلاصه به صورت گزارشی، پیش‌روی مخاطبان همراه خبرگزاری مهر قرار دهیم.

و «حقیقت» پر ماجرا و جنجال تمام شد ...

در ابتدای هفته‌ای که گذشت، هجدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» با چالش‌ها و گپ و گفت‌های فیلمسازان و کارشناسان تمام شد. محمد حمیدی مقدم در مراسم اختتامیه این رویداد، فیلم‌های این دوره را جسور و چالشی قلمداد کرد و «سینماحقیقت» را فرصتی برای طرح پرسشی در جهان امروز مبنی بر اینکه چگونه می‌توان به حقیقت دست یافت؟ برشمرد و این جشنواره را کوششی برای پاسخ دادن به این پرسش‌ها دانست.

علیرغم اینکه فیلم «تورگی» به تهیه کنندگی محمد کارت در جشنواره توانست عنوان فیلم برگزیده مخاطبان را از آن خود کند اما تعداد اندکی از کارشناسان نسبت به این فیلم و فیلم دیگر محمد کارت، موضع‌گیری منفی داشتند! از طرف دیگر جالب است که نسبت به برخی فیلم‌های حاضر در جشنواره واکنش چندانی صورت نگرفت!

برای مثال، فیلم مستند «رویاباف و قاضی» به کارگردانی حسام اسلامی که چهره شناخته‌شده‌ای در سینمای مستند است، در روزهای ابتدایی جشنواره مورد اقبال قرار گرفت اما علیرغم موضوع دارای حساسیت فیلم و ویژگی‌هایی چون نمایش قاضی زن در مستند که جذابیت‌هایی را در فیلم رقم زده بود، فیلمساز نتوانسته بود این سوژه خوب و حساس را درست پیش ببرد.

اما فیلم پر بحث و جسور این دوره جشنواره حقیقت، «کابین» به کارگردانی یاسر خیر بود؛ این فیلم جنجال‌آفرین حقیقت، به بررسی رفتارها و احوالات نسل بسیار جوان یا به اصطلاح «زد» پرداخته که در نوع خود کم‌نظیر بود و به نوعی به شکست خط قرمزهای سالیان سال مستندسازی در ایران بدل شد. «کابین» آن‌چنان مخاطبان نسل‌های گذشته را درگیر خود می‌کند که گویی آنها جزیی جدابافته از نسل‌های جدیدند! و سوالاتی را در ذهن پدید می‌آورد که پاسخگویی به این پرسش‌ها بسیار سخت و شاید غیرقابل حل است. در این فیلم با 2 جوان آشنا می‌شویم که هر کدام منویات خاص خود را دارند و در ارتباط با والدین شکست‌خورده‌شان، درصدد پیدا کردن دلیل شکست‌های زندگی شخصی‌شان هستند.

اکران «کابین» در جشنواره حقیقت، به تنهایی توانست حمیدی مقدم را در آخرین دوره حضورش در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به چهره‌ای توامأن خوب و بد تبدیل کند چون علاوه بر استقبال از نمایش چنین فیلم‌هایی، نقد و یادداشت های منفی درباره آن هم دیده می‌شد.

حمیدی‌مقدم در اختتامیه تاکید کرد: «سینماحقیقت» به واسطه نمایش آثار جسورانه و واقع‌نما زنده است و مخاطب امروز انتظار دارد تصویری از جامعه‌اش را در فیلم ها ببیند. این رویداد نشان داد سینمای مستند ایران، نیازمند مدارا و سعه صدر مسئولان و مدیران و گروه‌هایی است که نمایش بعضی فیلم ها را نپسندیدند. اینجا، فضایی برای تعامل، آموختن و شنیدن صداها و نظرات مختلف است. «سینماحقیقت» می‌تواند تریبونی باشد تا کاستی‌ها و مشکلات را روایت کرده و برای حل آنها چاره اندیشی کنیم.

اختصاص جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند جشنواره حقیقت به سام کلانتری برای فیلم «رخ» از نکات جالب توجه این رویداد بود. علیرغم خوش ساخت بودن «رخ» که درباره درونیات و ذهنیات علی اکبر صادقی از پیشگامان هنر نوگرای ایران و چهره ماندگار کشور در هنرهای تجسمی است اما کارگردان این اثر سال گذشته، از عدم حضور در جشنواره‌های داخلی خبر داده بود اما به هر حال بعد از یک سال تصمیم گرفت فیلمش را به جشنواره هجدهم حقیقت بدهد.

برگزاری نشست خبری جشنواره‌ای که تاثیر خود را از دست داده‌است؟

نشست خبری پنجاه‌وچهارمین دوره جشنواره فیلم رشد روز 26 آذر برگزار شد. جشنواره رشد قدیمی‌ترین جشنواره فیلم ایران است و بیش از 60 سال قدمت دارد. این جشنواره به صورت تربیتی به کودک و نوجوان نگاه می‌کند و با حمایت آموزش و پرورش و سازمان پژوهش و برنامه برگزار می‌شود اما رشد در سال‌های متمادی تاثیر به‌سزایی بر جریان سینمای کشور نداشته است و فیلم‌هایی که در آن رقابت می‌کنند نیز فیلم‌هایی نیستند که برای این جشنواره تولید شده باشند و صرفاً آثاری هستند که در طول سال با موضوعات مختلف ساخته شده‌اند. از این جهت می‌توان گفت جشنواره رشد، جشنواره‌ای است که در سال‌های اخیر نه دستاوردی داشته نه دیگر تاثیری بر جریان سینما دارد!

مسعود جهانشاهی دبیر این جشنواره در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چرا جشنواره دستاوردی ندارد و آثاری مختص به جشنواره رشد طی این سال‌ها تولید نشده است، عنوان کرد: وظیفه جشنواره‌ها تولید نیست. ما در وزارت آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را داریم که کار تولید را انجام می‌دهد و معاونت پرورشی ما کار ترویج را برعهده دارد. ما در وزارت آموزش و پرورش و جشنواره فیلم رشد نقش تنظیم‌گری و نمایش سینمای کودک و نوجوان را داریم. اکنون برای بررسی جشنواره رشد باید سینمای کودک و نوجوان در ایران را نگاه کنیم اما متاسفانه ما در ایران سینمای کودک و نوجوان نداریم. البته فعالیت‌های ما بی تاثیر نبوده است و بخش تنظیم‌گری و کنشگری ما در بازار کودک و نوجوان باعث شده است که امسال در بخش داستانی بلند با رشد 70 درصدی مواجه شویم.

دبیر جشنواره در پاسخ به اینکه جشنواره فیلم رشد با عملکرد منفعلانه خود در وضعیت بد سینمای کودک و نوجوان تاثیر داشته است، تصریح کرد: کم و کاستی در سینمای کودک و نوجوان وجود دارد و بخشی از آن به وزارت آموزش پرورش برمی‌گردد و این موضوع کاملاً مشخص است. اما آنچه در شورای حمایت جشنواره انجام می‌شود، اثرگذار است. گاهی برخی فیلم‌ها به ما مراجعه می‌کنند و اصرار دارند که فیلمشان در شورای حمایت پروانه دریافت کند تا مدارس به تماشای فیلمشان بیایند. ما معتقدیم که سینمای ایران به سینمای مثبت 18 تبدیل شده است و به کودک و نوجوان فکر نمی‌کند. اینکه ما در شورای حمایت اعتبارسنجی انجام می‌دهیم به این دلیل است که بررسی کنیم فیلم مناسب کودک و نوجوان باشد.

خبرهایی از جشنواره فیلم فجر و بازگشت سیمرغ مردمی

در هفته گذشته، طی احکامی از سوی منوچهر شاهسواری دبیر جشنواره چهل و سوم فیلم فجر، حامد بهداد (بازیگر)، کمال تبریزی (نویسنده و کارگردان)، بهزاد خورشیدی (طراح گرافیک)، شهاب‌الدین عادل (فیلمساز و عکاس) و کامران قدکچیان (فیلمساز و تدوین‌گر) به عنوان داوران بخش مسابقه تبلیغات سینمای ایران معرفی شدند و آثار رسیده به دبیرخانه جشنواره را مورد ارزیابی قرار خواهند داد. در بخش‌های «عکس»، «تیزر» و «پوستر» سه سیمرغ بلورین به برگزیدگان در مراسم افتتاحیه اهدا خواهد شد.

در این هفته، هفت عضو هیئت انتخاب بخش سینمای ایران در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر معرفی شدند. بر این اساس رعنا آزادی‌ور (بازیگر)، آرش خوشخو (روزنامه‌نگار و منتقد سینما)، سعید سهیلی (نویسنده، کارگردان و تهیه‌کننده)، منیر قیدی (نویسنده و کارگردان)، حسین کرمی (مدیر فرهنگی)، محمود گبرلو (کارشناس رسانه و منتقد سینما) و محمدرضا مصباح (تهیه کننده) ارزیابی آثار رسیده به دبیرخانه جشنواره در بخش سینمای ایران را آغاز کردند.

همچنین، در جلسه هماهنگی جشنواره فیلم فجر مقرر شد سیمرغ مردمی به جشنواره فیلم فجر برگردد. پس از گذشت سه دوره از حذف سیمرغ مردمی جشنواره فیلم فجر، ضمن تصمیم برای بازگشت سیمرغ بلورین این بخش به جشنواره چهل و سوم، جلسه هماهنگی در خصوص نحوه برگزاری آرا مردمی با حضور منوچهر شهسواری (دبیر جشنواره)، علی آشتیانی پور (مسئول برگزاری آرای مردمی و نماینده خانه سینما)، حبیب ایل بیگی (مدیرعامل سینما شهر)، محمدرضا فرجی (مدیر امور سینماهای جشنواره)، میلاد شکرخواه (مدیر فناوری اطلاعات جشنواره) و همچنین تعدادی از کارشناسان اجرایی و نمایندگان سامانه سمفا در دبیرخانه این جشنواره برگزار شد. در این نشست اعضای جلسه با توجه به اهمیت صیانت از آرا مخاطبان و برگزاری موفق فرآیند رای‌گیری به بحث و تبادل نظر درباره شیوه‌های اجرایی پیشنهادی پرداختند.