معاهده مشارکت روسیه و ایران بازتاب شرایط کنونی روابط دوجانبه است/ همکاری‌های اقتصادی محور توافق راهبردی است

تحلیلگر اسپوتنیک در گفتگوی اختصاصی با «تهران‌تایمز» تاکید کرد که معاهده مشارکت راهبردی بین ایران و روسیه، بازتاب شرایط کنونی روابط دوجانبه دو کشور است.

به گزارش قطره، «ولادیمیر ساژین» تحلیلگر و ستون‌نویس اسپوتنیک و محقق ارشد در اندیشکده مطالعات شرق در آکادمی علوم روسیه در گفتگوی اختصاصی با روزنامه انگلیسی‌زبان «تهران‌تایمز» با اشاره به معاهده مشارکت راهبردی جامع بین روسیه و ایران گفت که این معاهده نشان‌دهنده روابط رو به گسترش دو کشور است.

ساژین یادآور شد که پدیدار شدن تروریسم و افراط‌گرایی و نیاز متعاقب به تلاش‌های مشترک در مبارزه با تروریسم، از جمله موضوعاتی است که از سال 2001 برجسته شده است.

با این حال، او گفته است که تمرکز اصلی این معاهده حوزه تجارت و تاکید ویژه بر انرژی و کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال به جنوب است؛ متن کامل این گفتگو در ادامه می‌آید:

این توافق چگونه تغییر الگوهای قبلی همکاری یا تفاهم بین دو کشور را ترسیم می‌کند؟

به طور کلی این معاهده بازتاب روابط موجود بین فدراسیون روسیه و ایران در سال‌های اخیر است. اگر معاهده سال 2001 روسیه و ایران را به یاد بیاوریم، در خواهیم یافت که سند جدید به طور دقیق‌تری مسائلی همچون اطمینان از تمامیت ارضی، مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی و همکاری نزدیک دو کشور در مقابله با چالش‌ها و تهدیدهای جدید جهانی را ترسیم می‌کند. این مسئله طبیعی و قابل درک است زیرا 25 سال پیش این مولفه‌ها نقشی که امروز بازی می‌کنند را ایفا نمی‌کردند.

این معاهده چگونه مناسبات کنونی قدرت در غرب و مرکز آسیا را دستخوش تغییر می‌کند؟

احتمالا هیچ تغییری ایجاد نخواهد شد. زیرا در این توافق ائتلاف نظامی لحاظ نشده و بندهای اقتصادی بر روابط دوجانبه تمرکز دارد؛ روابطی که تاثیر خاصی بر شرایط غرب و مرکز آسیا ندارد.

با توجه به اینکه ایران و روسیه با تحریم‌های اقتصادی چشمگیری روبه‌رو هستند، این توافق چه منافع اقتصادی احتمالی را برای هر کدام از دو کشور دربر خواهد داشت؟

این توافق برای آغاز، ایجاد و اجرای بسیاری از پروژه‌ها تقریبا در تمام حوزه‌‎های تجارت و همکاری اقتصادی، مبنای حقوقی فراهم می‌آورد. اما به نظر می‌رسد که اصلی‌ترین آنها عبارتند از مجموعه اقدامات برای بهبود کارآیی کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال به جنوب و طرح‌ها برای گسترش و تعمیق همکاری در حوزه انرژی به ویژه بخش گاز.

این توافق تا چه میزان هماهنگی عینی اولویت‌های راهبردی بین ایران و روسیه را بازتاب می‌دهد؟ آیا حوزه‌هایی وجود دارد که منافع بلندمدت آنها را از یکدیگر جدا کند و به تنش یا اختلاف‌های آتی منجر شود؟

تلاقی اولویت‌های راهبردی بین ایران روسیه اساسا بر پایه رویارویی سیاسی، اقتصادی و نظامی با غرب بنا شده است. از این منظر، نمی‌توان این احتمال را رد کرد که هر دو کشور به دلیل شرایط مختلف داخلی یا خارجی، تصمیم به تغییر سایه‌روشن‌های سیاست‌شان در قبال غرب بگیرند و در نتیجه آن مشکلات دیگری پدیدار شود و برای تامین منافع مشترک دو کشور رضایتبخش نباشد. اگر نخواهیم خیلی ریزبین باشیم، می‌توان دست کم سه حوزه را نام برد: مسئله هسته‌ای ایران، روابط روسیه با اسراییل و روش حل مسئله فلسطین.

به طور کلی، این مشارکت راهبردی رو به رشد بین ایران و روسیه تا چه حد پایدار و بادوام است؟

همه چیز به تحولات جهانی، شرایط خاورمیانه، سیاست‌های دونالد ترامپ رییس جمهور جدید آمریکا و همچنین سیاست‌های چین بستگی دارد (تاثیر و نقش این ابرقدرت‌ها در سیاست جهان غیر قابل انکار است.) موضوع دیگر هم تحولات سیاسی داخلی ایران که هم‌اکنون چندان باثبات نیست و توسعه روابط با روسیه را نیز شامل می‌شود.