«بداء» و امامت امام عسکری (ع)

بعضی مفاهیم دینی غلط انداز هستند و اگر درست تفهیم نشوند، چه بسا در مبانی اعتقادی افراد، رخنه ایجاد کنند.

"نسخ" و بداء از این مفاهیم هستند.

نسخ نسخ در لغت به معنای از بین بردن چیزی با چیز دیگری است که در پی آن می آید مثل از بین رفتن سایه به وسیله نور آفتاب(مفردات راغب، 801).

معنای نسخ با توجه به تعریف لغوی یعنی با روشن شدن بطلان رأی و نظر قبلی، حکم و نظر دهنده، آن را باطل و رأی و حکم جدید جایگزین کند.

این معنای حقیقی نسخ است و نسخ به این معنا در قرآن وجود ندارد زیرا لازمه آن، ضعف و جهل قانون گذار(خداوند) است که با علم بی پایان خداوند منافات داشته و از ساحت مقدّس پروردگار به دور است.

اما نسخ در چند معنای دیگر به کار رفته که آنان مستلزم عیب و نقص بر خدا نیستند از جمله: 1.

حکم از آغاز محدود به زمان خاصی بوده که خداوند به آن آگاه است؛ اما مردمان نسبت به آن جاهل بوده و گمان داشته اند که حکم دائمی است.

نسخ در این جا در حقیقت اعلام این است که گمان شما خطا بوده و خدا از اول حکم موقت داده بود ولی شما آن را دائمی می دانستید.

بسیاری از احکام برای مدت گذار و فراهم آمدن زمینه های لازم برای ابلاغ حکم جاوید است ولی افراد آنها را حکم ثابت تصور می کنند مثلا خداوند می فرماید: وَ اللاَّتی یَأْتینَ الْفاحِشَهَ مِنْ نِسائِکُمْ فَاسْتَشْهِدُوا عَلَیْه�