بازخوانی تاریخ : انتقال 3 هزار صنعتگر از تبریز به استانبول

دکترای تاریخ عثمانی ها داعیه دار جانشینی پیامبر اسلام(ص) بوده و امپراتوری تحت امرشان را مقوم و اعاده کننده خلافت اسلامی می دانستند.

با چنین تصوراتی ظهور دولت شیعه مذهب صفوی در ایران و تسلط آنها بر یکی از مهم ترین مراکز سوق الجیشی عالم اسلام، به مانعی جدی در مسیر توسعه طلبی های سیاسی و جاه طلبی های مذهبی سلاطین باب عالی تبدیل شد.

اختلافات فاحش مذهبی از یکسو و نگرش ایدئولوژیک، آشتی ناپذیر و تا حدود زیادی خیال پردازانه سلاطین و قزلباشان متقدم صفوی از سوی دیگر راه را بر هرگونه مصالحه احتمالی بسته و دولتین مذکور را در مسیر تقابلی قطعی قرار داده بود.

در این میان دشمنی ایران و عثمانی فرصتی مغتنم برای حاکمان سنی مذهب ازبک فراهم می کرد.

آنها به عادت دیرین اسلاف خویش از دل مشغولی های دولت ایران استفاده می کردند و مناطق شمال شرقی و به ویژه خراسان بزرگ را عرصه تاخت و تاز و قتل و غارت قرار می دادند.

 ازبک ها از این طریق هم ارادتشان را به عثمانی ها اثبات کرده و از حمایت باب عالی مطمئن می شدند و هم از منافع سهل الوصول حاصل از چپاول و به یغما بردن داشته های دیگران استفاده می کردند.

 تردیدی نیست که این نبردهای طولانی، پر تکرار و درازدامن ضرباتی مهلک و جبران ناپذیر به مناطقی در شرق و غرب وارد و ملک و ملت را با تضییقات فراوان اقتصادی و اجتما