درآمدی بر تحلیل جامعه شناختی از سیمای شایست و ناشایست در آینه جامعه ایرانی

ا نگاه به وضعیت مشاهده پذیر چالش های اخلاق زیست فردی و اجتماعی در سیمای جامعه ایرانی از یک سو و سیاست های اعمالی و اعلانی شتاب زده و واکنشی نهادهای فرهنگی و اجتماعی از سوی دیگر، - یکی از موضوعات پربسامد و چالش برانگیز طی ماه های اخیر، چگونگی اعمال کنترل اجتماعی مؤثر، فراگیر و جامعه پذیر برای صیانت از ارزش ها و نظم هنجاری سیمای بصری جامعه است؛ مسئله ای که گاه به شکل گیری دوقطبی های متعارض قدرتمندی منجر شده، چنانچه یا از دریچه منطق قانون بدان نگریسته شده و راه کارهای دستوری از بالا به پایین را پیشنهاد داده - بی آن که پیوست جامعه شناسانه و نیز تحولات فرهنگی و ساخت چندگانه و تکثرگرای فرهنگی آن ملحوظ شده باشد - و گاه بر منطق نظم هنجاری نوین و جهانی شده به محکمه واگذارده شده - بی آن که به دیرینه چند صد ساله تمدنی و تجربه زیسته ایرانیان هماره عفیف و خداباور توجهی داده شود.

این دوگانه را می توان عرصه مصاف رفتارهای قانون مند از گذر تکیه بر قطعیت متون قانونی از یک طرف، و قانون مندی های رفتاری با تکیه بر مؤلفه های محلی گرایی هنجاری (در برابر عام گرایی) و نسبیت گرایی هنجاری (در برابر جزمیت گرایی هنجاری) از سوی دیگر دانست.