نگاهی به اهداف مأمون از مهاجرت اجباری امام رضا(ع)

تبعید و کوچ اجباری، یکی از انواع محدودیت هایی است که حاکمان بسیاری در طول تاریخ برای مخالفان سیاسی خود، اعمال و البته آن را با عناوینی مانند انتخاب مخالفان برای مسئولیت های جدید، - ایسنا/اصفهان تبعید و کوچ اجباری، یکی از انواع محدودیت هایی است که حاکمان بسیاری در طول تاریخ برای مخالفان سیاسی خود، اعمال و البته آن را با عناوینی مانند انتخاب مخالفان برای مسئولیت های جدید، توجیه و درواقع تطهیر کرده اند؛ درست مانند آنچه مأمون عباسی برای امام رضا(ع) رقم زد.

تاریخ کوچاندن مخالفان یا رقبای قدرتمند سیاسی، یک رویه مرسوم بوده، و در پی آن بعد از پایان حکومت های مختلف، بسیاری از افراد، اقوام و قبیله ها از محل سکونت ابتدایی شان تبعید یا جابه جا شده اند که در ایران نیز نمود داشته است.

برخی از کرمانج ها از کردستان به خراسان و برخی دیگر به مازندران کوچانده شدند، سیستانی ها در استان گلستان سکنا گزیدند، پاره ای از اعراب در حاشیه دماوند زندگی می کند، حتی قاجار از پیرامون ارمنستان به سمت استرآباد یا گرگان امروزی کوچ کردند.

آغا محمد خان قاجار نیز توسط کریم خان زند اسیر و به شیراز منتقل شد.

این مهاجرت ها به دو دلیل اتفاق می افتاد؛ اول اینکه حاکمان وقت بیم آن را داشتند که مخالفان یا رقبای امروز و حامیان دیروز، با توسل به بنیه قومی و قبیله ای