‍ اضطرابِ ناشی از آگاهی در نگاه سارتر

‍ اضطرابِ ناشی از آگاهی به آزادی خویشتن به لحاظ ذهنی دردناک است و معمولاً می کوشیم از آن بگریزیم.

سارتر معتقد است که ما همگی دوست داریم به حالتی برسیم که دیگر هیچ گزینه ای پیش رویمان قرار نداشته باشد تا ناچار همانند اشیای بی جان با خویشتن سازگار شویم و دچار اضطراب نگردیم.

اما این گریز از مسئولیت توهمی بیش نیست، چون موجودات خودآگاه ضرورتاً آزادند و هیچ توجیهی برای تصمیمات خود در اختیار ندارند.

تشخیصِ متافیزیکیِ سارتر از وضع بشر چنین است؛ و از همین روست که توصیفی تیره و تار از زندگی به دست می دهد و آن را آگاهیی اندوه بار که هیچ راهی برای غلبه بر حالت اندوه بار آن نیست یا شور و اشتیاقی بیهوده می خوانَد.

یکی از مفاهیم اساسی در تشخیص سارتر از وضع انسان مفهوم خودفریبی است (mauvaise foi که گاهی سوء نیت ترجمه می شود).

خودفریبی کوششی است برای گریز از اضطراب از سعی در برای وانمودن این که نگرش ها و رفتار های شخص را موقعیت و شخصیت و روابطش با دیگران و موقعیت شغلی و جایگاه اجتماعی اش ــ هر چیزی به جز تصمیمات خودش ــ تعیین می کند.

سارتر بر این باور است که خودفریبی ویژگیِ مشخصه زندگیِ بیش ترِ انسان هاست.

منبع: دوازده نظریه درباره طبیعت بشر لزلی استیونسن، دیوید ل.