مقابر صخره ای ایوان فرهاد روستای سنگر ماکو، بزرگترین گوردخمه اورارتویی در ایران

مقبره صخره ای ایوان فرهاد در 9 کیلومتری شمال ماکو و در 2 کیلومتری شمال روستای سنگر در دل یک کوه واقع شده که حالتی شبیه به دژی نظامی داشته و در صخره بالای رودخانه ماکو توسط اورارتو ها احداث شده است.

 به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی ،  بهروز خان محمدی، باستان شناس، اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی در یادداشتی نوشت: ساختار های ایجاد شده در مقبره صخره ای ایوان فرهاد شامل یک آرامگاه صخره ایِ حفر شده در پیشانی بخش شمالی محوطه و یک قلعه در بالای آن است، ارتباط گوردخمه با قلعه با رشته پلکان ممکن شده، ساختمان کلی قلعه با حصاری قطور و مستحکم و براساس وضعیت توپوگرافی تپه احداث شده است.

بخش هایی از دیوار دفاعی و 2 برجِ دژ با استفاده از سنگ های آذرین سیاه در ابعاد بزرگ و امتداد دیوار در جبهه شرقی قلعه با استفاده از سنگ هایی در ابعاد کوچک تر احداث شده و به پرتگاهی که رودخانه آواجوق در آن جریان دارد، مشرف است.

یک تا 2 رج از سنگ های این دیوار و پشت بند های مربع شکل آن نیز در بعضی نقاط برجای مانده است، جبهه جنوبی قلعه به یک پرتگاه کاملاً عمود منتهی شده و جز ردّ تراش هایی که برای جایگیری مناسب دیوار ها بر روی صخره کنده شده اثری از دیوار بر جای نمانده است.