گنبد آسمانی قاضی القضاتی که به بند کشیده شد

نگین فیروزه ای یزد که در آسمان بافت تاریخی در مجاورت مناره‎های سر به فلک کشیده‎ی مسجد جامع کبیر این شهر چشم نوازی می‎کند، متعلق به آرامگاه قاضی القضات مهربان و خیری است که به علت درگیری های فرقه ای به بند کشیده شد.

- سید رکن الدین محمد قاضی حسینی یزدی از علما و دانشمندان مسلمان یزدی است که در حوالی سال 711 هجری خورشیدی در این شهر می زیسته است، پدرش سید قوام الدین یزدی یکی از ریاضی دانان یزدی از تبار خانواده سادات عریضی بود، سید رکن الدین در کنار برخورداری از علم و عمل نیک در این سرزمین، مدتی نیز به عنوان قاضی القضات یزد فعالیت داشت.

سید رکن الدین در درگیری های فرقه ای یزد شرکت داشت و به همین جهت اتابک یوسف شاه، او را پس از شکنجه و آزار، در بازار شهر گرداند و در چاه قلعه خورمیز به بند کشید.

در پی این اتفاق، سید شمس الدین فرزند سید رکن الدین شبانه برای دادخواهی پدرش به تبریز رفت و چون با رشیدالدین فضل الله همدانی وزیر سلطان ابوسعید بهادرخان آشنایی داشت، توانست حکم آزادی پدرش را بگیرد.

سید رکن الدین پس از آزادی به حج رفت و به همراه پسرش به فعالیت های نیکوکارانه پرداخت به طوری که مدرسه رکنیه از یادگارهای وی است که تا پایان عمرش به قضاوت و رسیدگی به امور مدرسه رکنیه پرداخت و پس از درگذشت نیز در این محل به خاک سپرده شد است.