بلایی که حکومت وحشت بر سر مجاهد مشروطه آورد

«دو شقه ات می کنم»، جمله ای ترسناک که در لغت نامه ها آن را «نصف کردن» و «به دو نیم کردن» معنی کرده اند، شقه کردن کسی دور از تصورات آدمی بوده و شاید از دست سنگدل ترین و بی رحم ترین افراد هم برنیاید، - این مورخ و نتیجه مجاهد مشروطه در گفت وگو با ایسنا می گوید: یوسف خان حکم آبادی در هجدهم دی ماه 1290 در ورجی باشی (ویجویه) به طور تحقیرآمیزی به دار آویخته شد، روس ها کلاه یوسف خان را طلب کردند، اما او حاضر به این کار نشد، چرا که بنا به موضوعات اجتماعی حاکم بر ایران، کلاه نماد مردانگی بود و روس ها که با مقاومت یوسف خان مواجه شدند، او را سرا پا اعدام کرده و سپس بدن او را به دو نیم کرده و یک پای او را از این سر و پای دیگرش را از آن سر دروازه آویزان کردند تا مردم تبریز یک هفته شاهد عاقبت مجاهدان باشند و بترسند.

او ادامه می دهد: مردم تا یک هفته شاهد این اتفاق های فجیع بودند، پیکر یوسف خان را با گچ یک جا جمع کرده و در گورستان قدیمی حکم آباد دفن کردند، این گورستان در سال 1330 به مدرسه نیر تبریزی تبدیل شد، مقبره یوسف خان در بخشی از حیاط مدرسه قرار داشت که امروز هم به مدرسه محدثه شهرت دارد.

به گفته این تبریز پژوه، روس ها در طول مدتی که در تبریز بودند، صمد خان شجاع الدوله را که بسیار بی رحم، سنگدل و خونخوار بود، به عنوان والی انتخاب کردند، تماشای مرگ مرد