اتحاد دو نگرش نوگرایی در مقابله با دشمن مشترک

یک پژوهشگر تاریخ با اشاره به تفاوت رویکرد نوگرایی سید جمال الدین اسدآبادی با نگرش ملی گرایی، گفت: دو رویکرد متفاوت نوگرایی برای مقابله با دشمن مشترک با یکدیگر متحد شدند.

- علی باغدار دلگشا در گفت وگو با ایسنا در خصوص نگرش اسلام محور سید جمال الدین اسدآبادی در مسیر تجدد، اظهار کرد: برخی از ملی گرایان معتقد بودند که باید با استفاده از ملی گرایی و باستان گرایی به هویت دست یافت و این هویت نیز زمینه تجدد را فراهم می سازد، اما گروه دیگری که سید جمال الدین اسدآبادی را می توان از جمله افراد این گروه دانست، معتقد بودند برای دستیابی به هویت نیازمند استفاده از هویت ملی گرایی نیستیم و باید از هویت و پیشینه دینی خود استفاده کنیم تا به هویت برسیم.

محوریت این هویت ایرانی بودن نیست، بلکه بر اساس مسلمان بودن شکل می گیرد.

بر این اساس هویت اسلامی در مسیر تجدد، می تواند زمینه شکل گیری تمدن اسلامی را ایجاد کند.

وی ادامه داد: این دو جریان فکری بسیار به یکدیگر نزدیک می شوند، زیرا دارای یک دشمن مشترک بوده اند.

از این رو ملی گرایان با سید جمال الدین اسدآبادی درگیر نشده و او نیز به موضع گیری علنی نسبت به ملی گرایان ورود پیدا نمی کند.

به شکلی که حتی شخصیت ملی گرای تندرویی مانند میرزا آقاخان کرمانی نیز ارتباطات و نامه نگاری های بسیاری را با سید جمال