کوتاهه ای در پیچیدگی تعریف «رمان»/رمان، ژانر زمانه ماست

رمان، ژانر زمانه ما است که به سبب ظرفیت تغییریابندگی ­اش، توانایی منحصربه فردی برای انعکاس واقعیت های تغییریابنده دوره مدرن دارد.

- ، گروه فرهنگ و اندیشه _ حامد رشاد*: هگل، فیلسوف آلمانی در کتاب فلسفه هنر، رمان را حماسه عصر مدرن می نامد و درواقع می کوشد با این تعبیر، بر پیوند و نزدیکیرمان- به عنوان یک صورتِ ادبی- با عصر مدرن تأکید کند؛ همان طورکه درام ، به ویژه درام تراژیک، به عنوان صورتِ ادبیغالب بر تمدن کلاسیک یونان باستان ظاهر شده بود؛ و رمانس را صورتِ ادبیغالب بر قرون وسطیخصوصا در دوره یپایانیآن دانستند.

[1] شباهت شیرینی بین انسان عصر جدید و رمان است.

شباهتی شبیه شباهت مادر و فرزند.

انسان مدرن، تنوع طلبترین موجود روی زمین است و رمان - به قول آندره ژید - بیقانونترین شکل ادبی.

اما چگونه می توان این جانِ ناآرام را تعریف کرد؟ بعضی کتاب های داستان شناخت، صحبت را با این گزاره از هگل شروع می کنند: رمان، حماسه جامعه بورژوازی است [2] .

این کلام - اگر در پی تعریف مبناشناختی رمان باشیم - جان سخن را گفته است.

میخاییل باختین، نظریه پرداز روس، در کتاب تخیل گفتگویی بجا اشاره می کند که تحقیق درباره رمان دشواری خاصی دارد که یقیناً در مورد سایر ژانرها مصداق ندارد.