«پناهنده»؛ مفهومی قدیمی با مصادیق میلیونی در جهان جدید

بر اساس تعریف دیوان دادگستری بین المللی، پناهنده کسی است که توسط یک دولت تحت تعقیب بوده و مورد حمایت کشور دیگری از طریق ایجاد موانع در راه تعقیب وی، - قرار می گیرد.

هیچ قاعده حقوق بین الملل دولت ها را مجبور به اعطای پناهندگی به یک فرد نمی کند.

عصر ایران - واژه پناهنده (Asylum)، کلمه ای کهن است که در جهان قدیم از سوی مصریان و یونانیان و عبریان پذیرفته شده بود و پس از قرون وسطی نیز حق پناهندگی (Right of Asylum) جزو سنت غربی ها شد و بسیاری از متفکران غربی ناچار می شدند از کشور خود به کشور دیگری پناه ببرند.

تعریف جدید و دقیق مفهوم پناهنده در سال 1950 از سوی تدوین کنندگان اساسنامه قانونی اداره کمیته عالی برای پناهندگان به شرح زیر است: پناهنده کسی است که به علت ترس موجهی که داشته یا دارد، از این که به خاطر نژاد، مذهب، ملیت یا عقاید سیاسی تحت تعقیب درآید، از کشور متبوع خود و یا اگر تابعیتی ندارد، از کشوری که قبلا عادتا ساکن {آن} بوده است خارج باشد و به خاطر ترس مزبور نخواهد که از حمایت کشور متبوع برخوردار شود؛ و اگر فاقد تابعیت است نخواهد به کشوری که قبلا در آن جا ساکن بوده است بازگردد.

(تصمیم شماره 428 مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در مورخه چهاردهم دسامبر سال 1950).