مدرسه تاریخی «شوکتیه» بیرجند

مدرسه شوکتیه یا مدرسه شوکتی از بناهای تاریخی شهر بیرجند در استان خراسان جنوبی است که سومین مدرسه ایرانی به شیوه جدید پس از مکتب خانه های سنتی است.

پس از مدرسه عالی دارلفنون و پس از مدرسه ابتدایی رشدیه تبریز، مدرسه شوکتیه بیرجند سومین مدرسه از نوع مدارس جدید در ایران محسوب می شود.

این بنا ابتدا در سال 1312 هجری قمری ( 1269 هجری شمسی) تحت عنوان حسینیه شوکتیه توسط محمد ابراهیم خان علم (شوکت الملک دوم) ساخته شد و در ماه ذی الحجه سال 1326 هجری قمری برابر با 1282 هجری شمسی به مدرسه تبدیل شد.

بنای این مدرسه از اجزا و عناصر معماری ایرانی از قبیل ورودی، هشتی، دهلیز ها، ایوان، حجره های اطراف صحن، شاه نشین و حمام تشکیل شده است.

این بنا، دو ورودی، یک ورودی در ضلع جنوب و ورودی دوم در ضلع غربی دارد، ورودی واقع در ضلع جنوبی دارای سردر با تزیینات مقرنس گچی است، در بالای درب ورودی کتیبه ای سنگی نصب شده که اشعار شوکت الملک موسس شوکتیه بر آن حک شده است.

مدرسه شوکتیه در سال 1356 با شماره 1371 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.