احزاب چه نقشی در نظام های سیاسی دارند؟

حزب مهم ترین سازمان سیاسی در دموکراسی های معاصر است.

به نظر بسیاری از صاحب نظران، دموکراسی در نهایت چیزی جز رقابت حزبی نیست و انتخابات بدون رقابت احزاب معنی ندارد به این اعتبار حزب نیز خود قائم به مفهوم رقابت است.

- معروف ترین ملاک برای طبقه بندی احزاب سیاسی، ملاک ایدئولوژی است که بر اساس آن احزاب برای طیفی از راست افراطی تا چپ افراطی دسته بندی می شوند.

مفاهیم چپ و راست به دو موضوع اساسی اشاره دارند: یکی حفظ یا تغییر روابط اقتصادی یا به مفهومی مشخص تر در عدم مداخله یا مداخله دولت در زندگی اقتصادی از حیث یا تأمین عدالت اجتماعی؛ و دوم نوع ساختار قدرت و نظام سیاسی یعنی نظام سیاسی دموکراتیک اقتدارطلب.

از این رو احزاب سیاسی به چهار دسته اصلی تقسیم می شوند: 1.

احزاب سیاسی راست دموکراتیک؛ مثل احزاب لیبرال و محافظه کار و دموکرات مسیحی.

2.

احزاب سیاسی چپ دموکراتیک؛ مثل احزاب سوسیال دموکرات و کارگری.

3.

احزاب راست اقتدارطلب؛ مثل احزاب فاشیست و ناسیونالیست.

4.

احزاب چپ اقتدارطلب؛ مثل احزاب کمونیست.

احزاب سیاسی معمولاً از سه منظر مطالعه می شوند: یکی حزب به وجهی که در عرصه حکومت و پارلمان به عنوان مجموعه ای از مقامات عمومی ظاهر می شود؛ دوم حزب به وجهی که در خارج از پارلمان به عنوان سازمانی برای مبارزات انتخاباتی نمودار می گردد؛ و سوم حز