هویت تاریخی عطار

امروز 25 فروردین ماه مصادف با روز بزرگداشت عطار نیشابوری است، هویت تاریخی عطار را در این نوشتار کوتاه که از بخشی از مقدمه کتاب منطق الطیر است، - می خوانیم.

در میان بزرگان شعر عرفانی فارسی، زندگی هیچ شاعری به اندازه زندگی عطار در ابر ابهام نهفته نمانده است.

اطلاعات ما در باب مولانا صد برابر چیزی است که در باب عطار می دانیم.

حتی آگاهی ما درباره سنایی، که یک قرن قبل از عطار می زیسته، بسی بیشتر از آن چیزی است که در باب عطار می دانیم.

نه سال تولد او به درستی روشن است و نه حتی سال وفات او.

این قدر می دانیم که او در نیمه دوم قرن ششم و ربع اول قرن هفتم می زیسته، اهل نیشابور بوده است و چند کتاب منظوم و یک کتاب به نثر از او باقی است.

نه استادان او، نه معاصرانش و نه سلسله مشایخ او در تصوف، هیچکدام، به قطع روشن نیست.

از سفرهای احتمالی او هیچ آگاهی نداریم و از زندگی شخصی و فردی او و زن و فرزند و پدر و مادر و خویشان او هم اطلاع قطعی وجود ندارد.

در این باب هرچه گفته شده است، غالبا احتمالات و افسانه ها بوده است و شاید همین پوشیده ماندن در ابر ابهام، خود یکی از دلایل تبلور شخصیت او باشد که مثل دیگر قدیسان عالم در فاصله حقیقت و رؤیا و افسانه و واقعیت در نوسان باشد.